Nederland is een klein land met grote opgaven die vragen om ruimtelijke keuzes. De groei van de bevolking, klimaatverandering en toenemende sociaal-culturele verschillen vragen om keuzes voor wonen, werken en voorzieningen in het hele land. Om te zorgen voor een rechtvaardige verdeling van de ruimte neemt het Rijk weer regie in de ruimtelijke ordening. Regie is ook nodig bij de transitie naar een klimaat-neutrale samenleving en circulaire economie, het verbeteren van de kwaliteit van de natuur en het toekomstbestendig maken van de landbouw.

Een nieuwe Nota Ruimte zal een lange termijnvisie geven op de ruimtelijke inrichting van Nederland. In deze Nota Ruimte worden grote ruimtelijke keuzes gemaakt die nodig zijn voor de ontwikkeling van heel Nederland. Daarbij kijken we vooruit naar 2030, 2050 en naar 2100. Daarvoor doen we onderzoek, bijvoorbeeld binnen het programma Mooi Nederland, door Stel-dat-verkenningen en het opstellen van toekomstbeelden voor ons land. Dat doen we in nauwe samenwerking met provincies, gemeenten en waterschappen.

In de Nota Ruimte verwerken we de ruimtelijke aspecten van grote nationale programma’s, zoals het  NPLG, het programma Energiehoofdstructuur en het programma Ruimte voor Economie. Maar de inhoud van de Nota Ruimte wordt ook bepaald door de ruimtelijke voorstellen die de provincies doen over inpassing van nationale opgaven op hun eigen grondgebied.

De contouren voor de Nota Ruimte zijn beschreven in een Contourennotitie. Deze benoemt de keuzes die in de Nota Ruimte gemaakt moeten worden. Ook worden de eerste inhoudelijke richtingen voor de inrichting van Nederland beschreven.

De Contourennotitie vormt ook de basis voor een maatschappelijk gesprek. Een goede fysieke leefomgeving gaat alle inwoners, maatschappelijke organisaties, kennisinstellingen en bedrijven van Nederland aan. Daarom wordt iedereen gevraagd mee te denken over de plannen voor de toekomst. Het Participatieplan bij de Contourennotitie beschrijft welke mogelijkheden er zijn om mee te doen.