Het Programma Energiehoofdstructuur (in de ontwerp-NOVI wordt nog verwezen naar het Nationaal Programma Energiesysteem) is gericht op de ruimtelijke planning van het energiesysteem op nationale schaal. Dit programma geeft invulling aan de moties Van der Lee TK 35 300 XIII nr.35 en Dik-Faber c.s. TK 32 813 nr. 418 waarin de regering verzocht is een nationaal plan op te stellen voor de nationale energie-infrastructuur. De ambitie van het Programma Energiehoofdstructuur is tijdig te zorgen voor voldoende ruimte voor de nationale energiehoofdstructuur, op basis van een integrale afweging met andere opgaven en belangen, binnen een (inter)nationale context en waarbij een goede leefomgevingskwaliteit randvoorwaarde is.
Het programma richt zich in eerste instantie op de nationale structuren, kijkt naar de gehele keten (van opwek tot verbruik) en betrekt alle onderdelen ((energetische) stoffen, elektriciteit en warmte) van het energiesysteem voor zover die om nationale ruimtelijke planning vragen. Het programma beperkt zich tot ruimtelijk beleid op land en de grote wateren. Het gaat dus over het gehele Nederlandse grondoppervlak, uitgezonderd de Noordzee. Het programma heeft een tijdshorizon van 2030-2050.
Uitwerking
Het programma is een uitwerking van de Nationale Omgevingsvisie en het Klimaatakkoord. Vaststelling van dit programma wordt voorzien in 2022. In verschillende trajecten op verschillende schaalniveaus worden keuzes in de ontwikkeling van het energiesysteem gemaakt. Het resultaat is daarom niet alleen een programma als een ‘product’ in de juridische zin van de Omgevingswet, maar ook een ‘programma’ met een aanpak van opgaven en onderlinge samenwerking. Gezien de tijdshorizon van 2030 en 2050 is het noodzakelijk om cyclisch en adaptief samen te werken met overheden, netbeheerders en marktpartijen, anticiperend op nieuwe ontwikkelingen. Ook nadat de eerste versie van het programma is opgeleverd.
Nationale belangen waar het programma aan raakt
• 10. Klimaatverandering
• 11. Energievoorziening
• 12. (Buis)leidingen
• 16. Vestigingsklimaat
• 19. Cultureel erfgoed, landschap en natuur
• 20. Natuur en biodiversiteit
Verantwoordelijk departement en betrokkenen
Het ministerie van Economischie Zaken en Klimaat is verantwoordelijk en betrokken zijn de overige departementen, medeoverheden, marktpartijen/ netbeheerders, maatschappelijke partijen.